Het Koninklijk Huis heeft in de jaren zeventig geen geheime belastingdeal gesloten met het kabinet. Het inkomen van de koning is toen grondig op de schop genomen, maar de regeling is gewoon in de Tweede Kamer besproken.
Dat is de conclusie van de commissie die de kwestie in opdracht van premier Mark Rutte heeft onderzocht.
De onderzoekers onder leiding van historica Carla van Baalen moesten ophelderen of het Koninklijk Huis stiekem compensatie had bedongen voor de belastingaanslag die het sinds begin jaren zeventig krijgt.
RTL Nieuws had uit de archieven documenten opgediept waaruit dat zou blijken. De commissie spreekt dat tegen. “Uit niets blijkt dat er een ‘geheime belastingdeal’ kwam voor de nadelige gevolgen van belastingheffing”, is haar slotsom.
Het Rijk betaalde voortaan de kosten voor de monarchie, betaalde de toenmalige koningin Juliana een inkomen van 500.000 gulden en keerde daarbovenop inderdaad 150.000 gulden uit voor “incidentele kosten”. Maar dat laatste bedrag was geen rechtstreekse compensatie voor het feit dat zij voortaan belasting moest betalen, zoals RTL Nieuws stelde.
Bovendien hadden de Oranjes het geld nodig omdat hun kosten sterk waren gestegen. Ze teerden al een paar jaar op rij in op hun vermogen.
Tweede Kamer niet kritisch genoeg
Vooral prins Bernhard had volgens RTL Nieuws geprobeerd het onderste uit de kan te halen, maar de onderzoekscommissie noemt hem nauwelijks. Het "onbehagen" dat ambtenaren hierover destijds zou zijn bekropen, rekenden zij volgens de commissie vooral de adviseurs van de koningin aan.
Bernard speelde volgens de commissie geen hoofdrol.
De nieuwe inkomstenregeling van het Koninklijk Huis is niet verdoezeld voor de Tweede Kamer, concludeert de commissie ook. Wel besprak het kabinet de regeling vooraf uitgebreid met Kamerleden om kritische vragen en heibel in de Kamer te voorkomen. De "weinig kritische'' Kamer nam daardoor tijdens het debat vervolgens genoegen met "nietszeggende antwoorden''. Zelfs journalisten werden vooraf bijgepraat.
De commissie heeft niet alle stukken in kunnen zien die mogelijk relevant waren. Het archief van oud-premier Joop den Uyl bleef gesloten.